İyidere Lojistik Üst İhaleye Çıkıyor
HABER: SELİM DENİZALP
Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı İhaleye Çıkardı..
Bu ayın 26 ve 27’sinde Ankara’da düzenlenecek ihale ile İyidere Lojistik üst ’ün kaderi belli olacak.
Türkiye’nin birçok bölgesinde yapılması planlanan Lojistik Merkezleri/Köyleri için Bakanlık özel sektörü devreye soktu.
Hükümetin hemen hemen her bölgeden “ bizde Lojistik üst” istiyoruz talebine karşı, Bakanlık özel sektörü devreye sokuyor..
Aralarında Rize/ İyidere Lojistik merkezinin de bulunduğu ihale sonrası yapılacak olan yol haritası şöyle işleyecek:
İhaleyi alan özel firma 2 yıl fizibilite çalışmasını tamamlayarak nerelerde lojistik merkezin kurulacağını rapor edecek.
Rize İyidere’den başka, Erzurum, Giresun, Trabzon, Tokat, Kars, Diyarbakır, İstanbul gibi yerlerde Lojistik üst kurma çalışmaları var.
Bakanlıktan bu ihaleyi alacak olan özel firma, bu yerlerde iki yıl boyunca gereken çalışmaları yapacak ve hangisi daha rantıbal olacağı konusunda rapor verecek.
İyidere Lojistik’in Şansı Ne?
Öncelikle Ovit Tünelinin bitmesi ile çok önemli ulaşım faktörü devreye girecek. Doğu Anadolu, Güney Doğu Anadolu ve Asya Ülkeleri Ovit Tüneli ile Deniz’e kavuşmuş olacak.
Bayburt’tan çıkan taş, Hopa limanına uzun bir karayolu ile taşınıyor. Buradan konteyner gemileri ile yurt dışına gidiyor. Ovit Tüneli bittiğinde bu ihracat İyidere Lojistik üstünden yapılacak.
Planlanan Batum- Trabzon Demiryolu Hattı sonrası İyidere Lojistik Üstünün değeri bir o kadar artacak.
Lojistik üste Deniz taşımacılığı olmazsa olmazlardan.. Bu bağlamda Türkiye’de Mersin ve Ambarlı limanları 18 metre derinliğe sahip limanlar. Rize, İyidere’de yapılacak olan limanın deniz derinliği 18 metrenin üstünde yer alıyor. Büyük konteyner gemileri 18 metreden derin sularda limana yanaşabiliyorlar.
Bir diğer ve en önemli unsur Rizeli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İyidere Lojistik üst projesini bizzat takip etmesi. Cumhurbaşkanı Erdoğan Ovit Tüneli sonrası İyidere Lojistik üssün mutlaka hayata geçirilmesi yönünde ilgili Bakanlığa direktifleri var.
LOJİSTİK MERKEZLER INTERMODAL TAŞIMACILIĞA UYGUN OLMALI
Ülkeler ve bölgeler, ticaret potansiyelini artırmak ve eşya hareketini hızlandırmak için ülke içinde belirli çalışmalar ortaya koyuyor. Bunlara günümüzde Lojistik Köy ya da Lojistik Merkez adı veriliyor. Tabi bu merkezleri ya da köyleri oluşturmadan önce planlamaların da bir bütünlük arz etmesi gerekiyor. Kurulacak lojistik merkezlerde oluşabilecek bir verimsizliğin önüne ancak böyle geçilebilir. Bu tür merkezler bölgenin taşıma depolama ve dağıtım operasyonlarının iyileştirilmesinde şüphesiz büyük katkı sağlıyor. Merkezlerin hem ulusal hem de uluslararası ticarete uygun noktalarda olması ve aynı zamanda içinde taşımacılık, depolama, dağıtım ve gümrükleme operasyonlarının yapılması gerekiyor. Bir de Lojistik Merkezler'in sadece bir ulaşım moduna mahkum olmamasına dikkat edilmesi önemli. Aksi taktirde o noktalar terminal olmaktan öteye geçemezler ve gerçek işlevlerini yerine getiremezler. Yani Lojistik Merkezler, intermodal taşımacılığa uygun olmalı.
Türkiye uzun yıllardır bölgesinin lojistik üssü olma yolunda projeler geliştiriyor. Bunun içinde Lojistik Merkezlerin ve Köylerin önemli bir yeri var. Lojistik Merkezler tam olarak faaliyete başladığında Türkiye'de bir lojistik ülkesi olabilir. Bunun için de başta Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), kalkınma ajansları, sanayi ve ticaret odaları, belediyeler ve özel sektör lojistik merkez kurmak için çalışmalar yürütüyor.
İyidere’de Neler Olacak..
Rize İyidere’de kurulacak olan lojistik merkezde bulunması gereken tesis ve alanlar ise; yönetim binası, hizmet binası, aracı ve komisyoncular binası, ürün ve hizmet tedarikçileri binası, demiryolu bağlantısı ve aktarma istasyonu, depolama alanları, akaryakıt istasyonları, bakım-onarım atölyeleri, TIR ve kamyon park alanı, konteyner elleçleme alanları, binek araç park sahaları, toplu taşıma sistemleri durakları, enerji merkezi (elektrik, su, gaz, haberleşme, vd.), atık merkezi (atık ayrıştırma ve değerlendirme) yağmur suyu toplama depoları, lojistik eğitim tesisleri, sosyal tesisler (mescit, konaklama, yiyecek-içecek, dinleme-eğlence tesisleri, market, alışveriş, sağlık, konferans salonu, vd), güvenlik birimi binası, itfaiye binası, yeşil alandan oluşuyor.
"Lojistik merkez kurulma koşulları belirlenmeli"
Lojistik Derneği (LODER) Başkanı Prof. Dr. Mehmet Tanyaş: "Türkiye'de Lojistik Köyler daha sonra Lojistik Merkezler adı ile ilk çalışmaları TCDD başlattı. Bu merkezlerde şu tesis ve hizmetler bulunacak: Konteyner yükleme boşaltma ve stok alanları, gümrüklü sahalar, müşteri ofisleri, otopark, TIR parkı, bankalar, restoranlar, oteller, bakım onarım ve yıkama tesisleri, akaryakıt istasyonları, antrepolar, tren teşkil kabul ve sevk yolları. TCDD Lojistik Merkez olarak demiryolu hattı ve demiryolu yük potansiyeli olan noktalar seçti. TCDD dışında ise özel sektör girişimi ile Ankara Kazan'da bir Lojistik Üs kuruldu. Öte yandan çeşitli kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörün katılımıyla 2007 yılında kurulan Mersin Lojistik Platformu, Mersin ilini ülkesel ölçekteki geniş hinterlandında bulunan iller ile Orta Doğu ve Bağımsız Devletler Topluluğu'na yönelik olarak 'Lojistik Üssü' yapmak üzere çalışmalara başladı. Öte yandan halen Samsun, Hatay, Kocaeli, Bursa, Konya, Trabzon, Diyarbakır, Şanlıurfa, Tekirdağ, Karabük gibi birçok ilde Lojistik Merkez fizibilite çalışmaları sürüyor. Kalkınma ajansları kendi bölgelerindeki illerin lojistik merkez fizibilite çalışmalarını genelde "Doğrudan Faaliyet Desteği" kapsamında destekliyor.
TCDD'nin lojistik köy/merkezleri sadece demiryolu bulunan illere yönelik. Bu iller şunlar: İstanbul (Halkalı), İstanbul (Yeşilbayır), İzmit (Köseköy), Samsun (Gelemen), Eskişehir (Hasanbey), Kayseri (Boğazköprü), Balıkesir (Gökköy), Mersin (Yenice), Uşak, Erzurum (Palandöken), Konya (Kayacık), Denizli (Kaklık), Bilecik (Bozüyük), Kahramanmaraş (Türkoğlu), Mardin, Kars, Sivas ve Şırnak (Habur).
BAŞBAKANLIK DÜZEYİNDE ELE ALINMALI
Bu noktalar arasında Bursa ve Trabzon TCDD'nin lojistik merkez oluşturma illeri arasında yok. TCDD lojistik merkezleri bir lojistik köy özelliğinden ziyade bir aktarma terminali niteliğinde. TCDD merkezli lojistik merkezler ile diğer kamu, özel veya kamu-özel sektör girişimi lojistik merkezlerin aynı il içinde geliştiği örnekler var. Bunlardan biri Mersin. TCDD Yenice Lojistik Merkezi için 640 dönüm öngörürken, Mersin Lojistik Platformu ayrı bir yerde ilk başta 1800 dönümlük merkez planlamakta ve bu merkez içinde demiryolu hatları bulunuyor. Yenice Mersin Limanı'na 44 kilometre, platformun öngördüğü merkezin limana uzaklığı 15 kilometre. Bu iki merkez birbirini olumsuz yönde etkileyecek. Benzer gelişmeler başka illerde de görülebilir.
Lojistik merkez kurma ve işletme ile ilgili sorumluluklar Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın kuruluşları ile ilgili 'Kanun Hükmündeki Kararnameleri'nde yer alıyor. TCDD lojistik merkezleri Ulaştırma, Haberleşme ve Denizcilik Bakanlığı, Lojistik İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri şeklinde kurulacak lojistik merkezler Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Lojistik Serbest Bölgeler ise Ekonomi Bakanlığı sorumluluğunda görülüyor. Bu yapı altında halihazırda bir işbirliği ortamı yok. Konunun Başbakanlık düzeyinde ele alınması ve bir lojistik yasası ile konunun netleştirilmesi gerekiyor. Lojistik merkezlerin iller bazında küresel, uluslararası, bölgesel ve kentsel bazda olmak üzere farklı büyüklük ve özelliklerde kurulması gerekiyor. Ülkemizin biran önce yapması gereken, il bazında lojistik merkez kurulma koşullarını belirlemesi. Yoksa kaynak israfı olacak."
Yorum Yapın